Saray Mücevherciliği

Saray kuyumculuğu, saray atölyelerine bağlı olarak çalışan, sarayın ihtiyaçlarını karşılayan ve en kalabalık dönemini 16. yüzyılda yaşamış olan Ehl-i Hıref teşkilatı;içinde yer alan meslek gruplarının bir koludur. Saray atölyelerinde çalışan Cemaati- Rum mensuplarının Moldovya, Bosna, Arnavutluk, Macaristan ve Gürcistan'dan, Cemaat-i Acem mensuplarının ise İran ve özellikle de Tebriz'den geldikleri bilinir. Kalcılık, kezzabcılık, ramatçılık gibi kuyumculukla ilişkili bazı uzmanlıklar ise bütünüyle Yahudilerin tekelindedir. Erken dönemde üslüp olarak Timurlu ve Safevi etkileri yoğun olsa da, 16. yüzyıl sonuna gelindiğinde, 'Osmanlı Kuyumculuğu' olarak tarif edilebilecek bir üretim oluşmuştur. Saray mücevherlerini yönlendiren unsur sarayın beğenisidir, tasarım çizgisi hükümdar beğenisiyle şekillenmiştir.

Osmanlı Sarayı'nda aile yadigarı niteliğinde olan mücevherlerin vefat durumunda hazineye iade edildiği bazılarının ise şahsi mülk sınıfında olduğu bilinir. Haremdeki kalfa ve cariyelere hediye edilen mücevherler kendi mülkleri olarak kabul edilmiştir.